Chiêm ngưỡng lễ hội Provin như lạc về thời Trung cổ

Thật khó tưởng tượng rằng chỉ cách trung tâm Paris 80 km và một giờ đi xe mà người ta có thể vượt cả không gian lẫn thời gian trở về cái không khí của 800 năm trước.

Được chia thành hai khu Thượng (Châtel) và Hạ (Val), Provins được bảo vệ chắc chắn bằng hệ thống thành lũy kiên cố bao quanh. Nhờ sự “an cư” đó, các công tước xứ Champagne từ thế kỷ 10 Provins đã biết tận dụng vị trí đắc địa nằm giữa con đường giao thương nối Bắc Âu và biển Địa Trung Hải để làm nên sự thịnh vượng bằng việc tổ chức các hội chợ thương mại. Vào thời cực thịnh, có 9 đường cái quan cùng 11 nhánh đường phụ cùng quy tụ về Provins. Thương nhân từ khắp châu Âu và phương Đông đổ xô đến đây mua bán, trao đổi hàng hóa tạo nên sự sầm uất của các con phố và quảng trường. Provins thậm chí còn cho đúc ra tiền riêng gọi là “Provinois Denier”.

Không chỉ nổi tiếng như trung tâm thương mại, đỉnh cao danh tiếng của Provins lại được tiếp nối vào thời trị vì của bá tước Thibaud IV, người từng tham gia nhiều cuộc vây hãm và thập tự chinh. Thibaut IV vừa là một chiến binh và lại là một nhà thơ, thế nên Provins thừa hưởng cả hai đặc điểm này từ ông và còn được biết đến như là một trung tâm của cả chiến tranh và văn hóa như: tháp Caesar, nhà thờ Saint-Quiriace, đường hầm Souterrains, những ngôi nhà cốt gỗ colombages… tất cả đến ngày nay vẫn còn được gìn giữ và bảo tồn gần như nguyên vẹn.

Có lẽ cũng vì vậy nên cũng ít nơi nào của nước Pháp được nhiều đại danh hào như Victor Hugo, Honoré de Balzac, Marcel Proust, Jule Verne, Umberto Eco… đến viếng thăm và dùng nhiều lời lẽ mỹ miều để ca tụng như thị trấn Provins này.

Trong suốt 2 ngày lễ hội, Provins như sống dậy thời Trung cổ oanh liệt của nó bởi sự xuất hiện của vô số vị vua, hiệp sĩ, chiến binh, bá tước, giáo sĩ, phù thủy, quái nhân, thôn nữ, tiểu thư, thương buôn… từ khắp nơi đổ về với gương mặt được hóa trang cầu kỳ, trong những bộ trang phục được chăm chút tỉ mỉ đến từng chi tiết phụ kiện.

Cả trong và ngoài thành là những dãy hàng quán mua bán đủ loại đặc sản đến từ quá khứ: hương liệu, da thuộc, dao kiếm, đá quý, dược liệu… và những món ăn truyền thống thơm nức mũi. Du khách hiện đại bước vào đây sẽ ngỡ mình đang đắm chìm trong một không gian giao thoa của những thế giới song song, mà những con người như đang bước ra từ vô số những bộ phim lịch sử – huyền thoại như Vùng đất thủ lĩnh rồng, Chúa tể những chiếc nhẫn, Vua Arthur, Sinbad…

Ở châu Âu có rất nhiều thị trấn cổ và vô số lễ hội trung cổ. Tuy nhiên đến với lễ hội Trung cổ Provins, bạn sẽ có 48 giờ được sống trọn vẹn và ngợp thở với vô số các hoạt động sự kiện nhỏ lẻ tái hiện sinh động các hoạt động thường nhật thời trung cổ: khiêu vũ, âm nhạc đường phố, thi bắn cung, xiếc, diễu hành, những cuộc đấu kiếm của các hiệp sĩ, những màn rượt đuổi kẻ cắp của binh lính và rồi kết thúc hằng đêm bởi những màn bắn pháo hoa lung linh sắc màu.

Năm 2001, Provins được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, dư luận Pháp từng bàn tán cho rằng tại một đất nước nhiều kho tàng văn hóa lịch sử như Pháp, việc công nhận này phần nhiều là do các mối quan hệ của ngài thị trưởng của nó, Alain Peyrefitte, cựu bộ trưởng các bộ Giáo dục, Khoa học và Tư pháp của Pháp. Nhưng có thể quyết định của các vị giám khảo UNESCO không chỉ nằm ở việc đánh giá “phần xác” kiến trúc Provins mà họ bị chinh phục bởi cái hồn văn hóa sâu đậm đã được trao truyền qua nhiều thế hệ trong lòng người dân Provins, những người đã đồng hành làm nên một lễ hội văn hóa tuyệt vời này.

Với những ai sống tại Paris và vùng phụ cận, một điểm hấp dẫn nữa là có thể tới Provins hoàn toàn miễn phí bằng phương tiện công cộng.

Lương Hà